به بهانه راهاندازی این سامانه که هماکنون فعال و در حال عضوگیری است، با علی مشیری، دبیر کارگروه حیوانات آزمایشگاهی ستاد توسعه علوم و فناوریهای سلولهای بنیادی و مدیر پروژه سامانه ملی مدلسازی حیوانی و تحقیقات درون تنی، گفتگویی داشتیم که شما را به خواندن آن دعوت میکنیم.
لطفاً در خصوص تاریخچه تشکیل شبکه مدلسازی حیوانی و تحقیقات درون تنی توضیح بفرمایید.
از زمانی که من با ستاد سلولهای بنیادی مرتبط شدم، اتفاق نظری بر سر خلأ وجود تحقیقات کاربردی در حوزههای مختلف علوم پایه پزشکی بهخصوص در حوزه مهم علوم و فناوریهای سلولهای وجود داشت. این بدان معنا نیست که در کشور تحقیقات کاربردی انجام نمیشود بلکه فاصله میان ایده تا بازار در حوزه علوم و فناوریهای سلولهای بنیادی و پزشکی بازساختی بسیار است و عمده تحقیقات انجام شده در حوزه علوم پایه در فاز برون تنی یا in-vitro انجام شده است که کاربرد بالینی نتایج استخراج شده از تحقیقات پایه را با مشکلاتی مواجه میکند.
از این رو اگر میخواهیم کشور دچار یک جهش اساسی در حوزه علوم و فناوریهای سلولهای بنیادی و پزشکی بازساختی شود میبایست تحقیقات کاربردی بر پایه مدلهای حیوانی (in-vivo) بیش از پیش تقویت شود و تحقیقات درون تنی (in-vivo) بر پایه مدلهای حیوانی یک صنعت زایا و پایا است، که علاوه بر اینکه میتواند به عنوان پلی بین تحقیقات پایه تا کاربرد بالینی محصولات و خدمات مرتبط با حوزه ستاد عمل کند، میتواند به مفهوم واقعی کلمه تولید ثروت از علم را در کشور به اجرا درآرد.
بر این اساس، به پیشنهاد امیرعلی حمیدیه، دبیر ستاد توسعه علوم و فناوریهای سلولهای بنیادی معاونت علمی، کارگروهی ویژه جهت پیگیری مشکلات این حوزه در سطح کشور تشکیل شد و از تمامی متخصصان این حوزه بهخصوص معاونین تحقیقات و فناوری دانشگاههای علوم پزشکی و رؤسای دانشکدههای دامپزشکی سراسر کشور دعوت به عمل آمد تا نسبت به بررسی مشکلات موجود اقدام شود و راهکارهای مختلف جهت پیشبرد زیرساختهای لازم جهت توسعه بخشهای مرتبط با علوم و فناوریهای حیوانات آزمایشگاهی به بحث گذاشته شود.
در این راستا ایده جدید متصل کردن کلیه محققین، پژوهشگران، دانشمندان، فناوریان، صنعتگران، پزشکان و دامپزشکانی که در حوزههای مختلف تحقیقات مبتنی بر مدلهای حیوانی در حال فعالیت هستند شکل گرفت. و اولین شبکه ملی مدلسازی حیوانی و تحقیقات درون تنی با حمایت معاون محترم علمی و فناوری رئیسجمهور و با پیگیری و تلاشهای مجدانه دبیر محترم ستاد توسعه سلولهای بنیادی دکتر امیرعلی حمیدیه و به سرپرستی اینجانب ایجاد شد که بهصورت یک وبسایت و سامانه جامع آماده خدمترسانی به آحاد فعالان این حوزه است.
لطفاً رویکرد اصلی از ایجاد شبکه مذکور را بفرمایید؟
هدف از ایجاد شبکه مذکور، اتصال کلیه فعالان مرتبط با علوم و فناوریهای حیوانات آزمایشگاهی، بررسی امکانات موجود، بررسی نیازهای کشور ، ایجاد زیرساختهای جدید در قالب فارم های حیوانی و شهرکهای علمی و تحقیقاتی مبتنی بر تحقیقات کاربردی حیوانات مدل و نیز توسعه امکانات موجود در این راستا از طریق ارائه مشوقها و حمایتهای مادی و معنوی است با این امید که بتوان هرچه سریعتر نسبت به رفع موانع موجود در راستای ایجاد یک اقتصاد دانشبنیان در حوزه علوم و فناوریهای نوین مانند سلول درمانی، مهندسی بافت و پزشکی بازساختی گامهای مؤثر و مهمی برداشت.
چه کسانی میتوانند از این شبکه استفاده کنند و چه امکانات و تسهیلاتی در اختیار استفادهکنندگان این شبکه قرار خواهد گرفت؟
همه افرادی که بهنوعی در ارتباط به علوم و فناوریهای حیوانات آزمایشگاهی هستند و یا به این صنعت نوپا برای پیش برد برنامههای تجاریسازی خود نیاز دارند میتوانند از این شبکه استفاده نمایند. این افراد شامل محققین، پژوهشگران، دانشمندان، پزشکان، دامپزشکان، اساتید دانشگاه، تولیدکنندگان، واردکنندگان، صادرکنندگان، شرکتهای دانشبنیان و مادر تخصصی، کلیه مراکز حیوانات آزمایشگاهی و کلیه بیمارستانها و مراکز درمانی دامپزشکی تحقیقاتی در سراسر کشور وجود دارند. با عضویت و اتصال شبکه، کلیه این افراد میتوانند از امکانات مختلفی که درزمینهٔ حیوانات آزمایشگاهی در کشور وجود دارد آگاه شده و جهت پیشبرد تحقیقات، امور تجاریسازی و فناوری که به آن نیازمند هستند از امکانات موجود در سراسر کشور استفاده نمایند.
درواقع این شبکه باعث میشود تا از کلیه ظرفیتهای کشور برای انجام تحقیقات بینرشتهای و مرتبط با علوم و فناوریهای نوین استفاده شود و موجب آشنایی و تعامل فعالان این عرصه با یکدیگر میشود. ضمناً کلیه افراد حقیقی و حقوقی که نیازمند حمایت مادی و معنوی ستاد توسعه سلولهای بنیادی جهت توسعه امکانات، تجهیزات، فناوریها، دستاوردها، اختراعات و اکتشافات و نیز تجاریسازی محصولات و خدمات مرکز خود هستند میتوانند با عضویت در سامانه به ستاد توسعه علوم و فناوریهای سلولهای بنیادی متصل شده و تحت حمایت ستاد قرار گیرند.
همچنین در وبسایت شبکه، اطلاعاتی از قبیل همایشها، کارگاهها، فراخوانها، و سایر اخبار مرتبط با این حوزه نیز اطلاعرسانی میشود.