شیدا برخورداری دانشآموخته رشته مهندسی مواد گرایش سرامیک در مقطع کارشناسی و مهندسی پزشکی گرایش بایو متریال در مقطع کارشناسی ارشد، ضمن اشاره به تجربه در حوزه ترجمه عنوان کرد: بعد از رایزنیهای فراوان جهاد دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی تهران، اقدام به چاپ این اثر کرد و هدف اصلی انتشار، شناساندن و استفاده از یک منبع کامل برای جامعه علمی کشور است.
بر همین اساس کتاب «مشتقسازی شیمیایی در کروماتوگرافی گازی» توسط این نویسنده ترجمه شده است که در حوزه شیمی، منبعی درخور اعتنا و کاملاً تخصصی و مناسب استادان، دانشجویان و دانشپژوهان بهشمار میرود.
این پژوهشگر همچنین از توافق با دانشگاه علوم پزشکی ارتش برای ساخت سنسورهای کنترل قندخون خبر داد و بیان کرد: این سنسورها بهطور غیرمستقیم منجر به درمان و کنترل بیماری دیابت بدون دخالت فرد مبتلا میشوند.
وی درباره این روش آزمون توضیح داد: کروماتوگرافی گازی (GC) یک تکنیک تحلیلی است که یک ترکیب شیمیایی را بهوسیله جداسازی و شناسایی اجزای شیمیایی آن ترکیب مشخص میکند. دادههای تولیدشده از طریق GC در مواردی مانند تحقیقات آتشسوزی، نظارتزیستی و همچنین تحقیقات پزشکی قانونی محیطی استفاده میشود.
برخورداری، با بیان اینکه روش یادشده، به یکی از مهمترین و پرکاربردترین تکنیکهای تحلیلی در شیمی مدرن تبدیل شده است، افزود: بسیاری از روندهای پیشرفت فعلی GC در دو دهه اول تاریخ این فناوری قابلمشاهده است، اما اختراع ستونهای موبین سیلیس ذوبشده منجر به افزایش قابلتوجه کاربرد GC با وضوح بالا در زمینه آنالیز آلی شده است. بهعلاوه توسعه طیفسنجهای جرمی کمهزینه و رومیزی منجر به پیشرفتهای بیشتر این فناوری شد.
این پژوهشگر و فعال حوزه شیمی ادامه داد: با اینحال پیشرفت و توسعه در زمینه GC جامع دوبعدی، تجزیه و تحلیل سریع، تشخیص توسط گسیل اتمی و طیفسنجی جرمی زمان پرواز به سرعت ادامه دارد.
برخورداری، از جمله دلایل اصلی معرفی و استفاده از مشتقات را تلاش برای گسترش روش کروماتوگرافی گازی جهت آنالیز تعداد زیادی از ترکیبات دانست و افزود: تبدیل برخی از ترکیبات به مشتقات فرار مانند آمینواسیدها و قندها که حاوی گروههای قطبی مختلفی هستند، جداسازی و آنالیز را توسط GC امکانپذیر میکند.
وی افزود: حضور گروههای قطبی مختلف در این ترکیبات مهمترین مانع جهت آنالیز GC آنها است. کربوکسیل، هیدروکسیل، کربونیل، تیول و گروههای آمینو به دلیل قطبیت و تمایل آنها به تشکیل پیوندهای هیدروژنی، هر دو مسئول فراریت کم این ترکیبات و سایر پدیدههایی که GC مستقیم را دشوار یا غیرممکن میکنند، هستند. از طرفی جداسازی ترکیبات نزدیک بههم، یک نمونه بسیار مهم دیگر از کاربرد مشتقات در GC است.
این فعال حوزه پژوهش، با اشاره به انگیزههای ترجمه و انتشار این کتاب، عنوان کرد: علاقه شخصی که به این موضوع داشتم و همچنین عدموجود ترجمه این کتاب باعث شد که توجهم به سمت ترجمه این کتاب جلب گردد. کروماتوگرافی گازی در رشتههای علوم پایه جزو دروس اصلی است و به همین دلیل میتوان گفت که این روش اهمیت بهسزایی در این رشتهها دارد.
برخورداری، با اشاره به موضوعات و سرفصلهای این کتاب شامل پنج فصل، ادامه داد: دلایل استفاده از مشتقات شیمیایی در کروماتوگرافی گازی، تکنیکهای آمادهسازی و مشتقسازی نمونه، شناسایی و کمی سازی، متداولترین مشتقات و روشهای تهیه آنها و مشتقسازی گونههای منحصربهفرد از ترکیبات است.
به گفته وی،چاپ نخست ترجمه کتاب «مشتقسازی شیمیایی در کروماتوگرافی گازی» توسط انتشارات «سازمان جهاد دانشگاهی علومپزشکی تهران» در زمستان 1401 و به تعداد 500 جلد بود. ترجمه این کتاب 310 صفحه و در قطع وزیری است. دانشجویان و جویندگان علم میتوانند از طریق سایت انتشارات جهاد دانشگاهی به آدرس: isba.ir این کتاب را درخواست بدهند.
از همزیستی با دیابت تا تالیف و انتشار کتاب
برخورداری، با اشاره به تجربه در حوزه پژوهش و تألیف با محوریت دیابت، در حوزه بیماری دیابت به هدف انتشار اولین کتاب خود تحت عنوان «دوست شیرین من رها» اشاره کرد و گفت: بعد از اطلاع از بیماری خود و تحقیق و پژوهش در این حوزه به این مبحث علاقمند شدم و تحصیلات تکمیلی خود را به حوزه پزشکی نزدیک کردم.
این نویسنده برجسته به کتاب «الفبای دیابت» بهعنوان دومین کتاب تالیف شده توسط خود اشاره و عنوان کرد: این کتاب که مبنای علمی دارد و برای شناخت آسان و راحت این بیماری توسط مخاطب عام نوشته شده است به جزئیات کامل بیماری دیابت پرداخته است.
درک آسان بیماری برای مخاطب عام
برخورداری از ابتلا به بیماری نارسایی آدرنال خبر داد و اینکه این بیماری علیرغم تمامی سختیهای آن منجر به پژوهش در حوزه بیماری جدید و تالیف کتاب «آدیسون و هایپوگلیسمی» شد که به اتباط و تاثیر دو بیماری دیابت و نارسایی آدرنال بر هم میپردازد.
این فعال حوزه پژوهش از کتاب «عوارض نوروپاتی دیابت» بهعنوان آخرین کتاب تالیف خود یاد کرد و گفـت: در این کتاب به عوارض دیابت و شناخت آن پرداختم چرا که آن چیزی که دیابت را خطرناک میکند عوارض آن است و شناخت این بیماری و عوارض آن برای مبتلایان و غیرمبتلایان از جهت پیشگیری و ثابت ماندن قندخون افراد، لازم و ضروری است.
برخورداری ضمن اشاره به سختیها و مشکلات مسیر این دو بیماری گفت: سعی دارم که به جنبههای مثبت و فرصتهایی که این بیماریها در مسیرم قرار دادند توجه کنم و قرار گرفتن در حوزه پزشکی و تالیف کتابهایم را مدیون بیماریهایم هستم.
برخورداری با اشاره به نقش شبکه آزمایشگاهی فناوریهای راهبردی در توسعه خدمات آزمایشگاهی و ارتقای دانش کارشناسان در حوزه آزمایشات، ادامه داد: از دستاندرکاران شبکه آزمایشگاهی فناوریهای راهبردی که شرایط این گفتوگو و زمینه اشتراکگذاری تجربیات کارشناسان و متخصصان، تعامل میان فعالان این حوزه و تضارب توانمندیها را فراهم کرده اند، تشکر میکنم.