صفحه اصلی

در این مقالـه، به معرفی آزمونهـای خسـتگی فرتینـگ یـا خسـتگی - سایشـی در مواد، با بارگـذاری خمشـی متناوب پرداختـه شدهاسـت .

این مطالعه شامل واژه شناسی و الزامات عمومی برای انجام آزمون خستگی فرتینگ و گزارش نتایج است و همچنین انواع کلی آزمون خستگی فرتینگ را معرفی میکند. آزمون های خستگی فرتینگ به منظور بررسی عوامل مکانیکی و محیطی بر رفتار خستگی فلزی مواد فلزی طراحی میشوند. تعداد سیکلهای لازم برای شکل گیری ترک خستگی فرتینگ به جنس ماده نمونه آزمون خستگی، جنس پد سایشی مورد استفاده در آزمون و همچنین هندسه محل تماس و نوع بارگذاری وجابجایی اعمال شده، وابسته است.

 

مانند بررسی رفتار سایشی مواد، نتایج آزمون خستگی فرتینگ به سیستم و نه صرفا به ماده وابسته است .اولین فعالیت های استانداردسازی در بحث فرتینگ به سال 1981 برمیگردد؛ زمانی که در استاندارد انجمن آزمایش و مواد آمریکا کمیته فرسایش و سایش 02G جلسه هماندیشی در رابطه ارزیابی مواد در شرایط فرتینگ و با هدف جمع آوری کارهای مختلف در زمینه فرتینگ برای توسعه استاندارد آزمون فرنتینگ برگزار کرد . همچنین در سال ،1988 کمیته خستگی 09E یک زیرگروه خستگی فرتینگ ایجاد کرد . در ادامه یک گردهمایی با عنوان (استانداردسازی روشهای آزمون خستگی فرتینگ و تجهیزات با محوریت دستیابی به استاندارد آزمون خستگی فرتینگ) در سال 1991 برگزار شد .

 

استانداردسازی تنها براساس یک مدل آزمون، به دلیل متغیرهای زیاد آزمون فرتینگ که بسیار بیشتر از دیگر آزمون های مکانیکی رایج است، به نظر ممکن نیست. تعداد متغیرهای آزمون فرتینگ به حدود 50 عامل میرسد که از میان این موارد ضریب اصطکاک، اندازه لغزش و فشار تماسی دسته اصلی متغیرها هستند. در حالی که ضریب اصطکاک
از اصلی ترین عوامل آزمون است اما به طور مستقیم قابل کنترل نیست و به خواص تریبیولوژی سیستم وابسته است که در طول آزمون تغییر میکند. این موارد در کنار برخی اختلاف نظرات در بخش واژه شناسی تعریف فرتینگ و خستگی فرتینگ تا حدی توسعه استانداردسازی آزمون خستگی فرتینگ را متوقف کرد .

 

استانداردها علاوه بر روشهای آزمون، شامل واژه شناسی و راهنما نیز هستند. هدف از استانداردسازی، بهبود شرایط مبادله و مقایسه نتایج آزمون محققان و آزمایشگاه ها است. هدف از انجام آزمون، محدود کردن یک عامل موثر برای مشخص کردن اثر آن در آزمون است. با این حال، ارتباط بین نتایج آزمایشهای خستگی فرتینگ و استفاده از نتایج آزمون درطراحی برای خستگی فرتینگ به دلیل تعداد زیادی از متغیرها همچنان به عنوان یک چالش مطرح است.

 

هدف از انجام آزمون های کاربردی خاص، فراهم کردن برخی نتایج اعتبارسنجی و تایید شده برای استفاده در یک ماده جدید یا یک عملیات سطحی جدید برای یک شرایط خاص فرتینگ است که در یک مکان خاص مشاهده شده یا قابلیت ایجاد در یک سیستم مهندسی خاص را دارد . پنجمین گردهمایی خستگی فرتینگ در سال 2007 برگزار شد و نتیجه بحث حاکی از  آن بود که نیاز به گسترش تمرکز استانداردسازی از طریق استانداردسازی واژه شناسی و ارائه راهنمایی برای تنظیم یک برنامه آزمون خستگی فرتینگ به جای تلاش برای استاندارد کردن روشهای آزمون عمومی وجود دارد . در حال حاضر پنج استاندارد ASTM برای فرتینگ وجود دارد که برخی از جنبه های فرتینگ را در بر میگیرد ولی فقط یک استاندارد جهانی برای آزمون خستگی فرتینگ شامل 2789-10E-ASTM، وجود دارد. اولین استاندارد رایج موجود برای بحث خستگی فرتینگ در سال 2002 توسط مجمع مهندسین مکانیک ژاپن ارائه شده است.