کارگروه‌های تخصصی شبکه آزمایشگاهی، کانون‌های همکاری و هم‌افزایی کارشناسان و متخصصین مراکز عضو شبکه آزمایشگاهی هستند. اعضای این کارگروه‌ها دانش و تجربه خود را در زمینه کاربری تجهیزات و همچنین استانداردسازی فعالیت‌های آزمایشگاهی، از طریق برگزاری کارگاه‌های آموزشی، انتشار مقالات و کتب تخصصی با دیگران به اشتراک می‌گذارند.
در جلسه هم‌اندیشی و برنامه‌ریزی فعالیت‌های سال 97 کارگروه‌های تخصصی که با حضور نزدیک به 30 نفر از دبیران و اعضای منتخب کارگروه‌ها برگزار شد، علاوه بر ارایه گزارش عمکرد کارگروه‌ها در سال 1396 و تبیین برنامه‌های سال آینده آنها، از اعضای فعال کارگروه‌ها تقدیر شد.
در ابتدای این جلسه، مهندس مجتبی نسب، دبیر شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی، سال 1396 را یکی از سال‌های فعال این شبکه دانست که طرح‌ها و برنامه‌های متنوع و ارزشمندی در این سال اجرا شد. ارایه طرح تخفیف خدمات آزمایشگاهی و خدمات باشگاه مشتریان یکی از این طرح‌ها است که بیشتر آزمایشگاه‌های عضو شبکه در سراسر کشور در ارایه تخفیف خدمات آزمایشگاهی به مشتریان در قالب این طرح، همکاری خوبی با شبکه داشته‌اند.
از دیگر فعالیت‌های اجرا شده در سال 96 می‌توان به ارایه نسخه جدید کارتابل اینترنتی آزمایشگاه‌ها و انتقال آن به ساختار کارتابل یکپارچه شبکه آزمایشگاهی، رونمایی از نسخه آزمایشی سامانه خدمات آزمایشگاهی به عنوان مکمل بخش آزمایشگاه‌ها و تجهیزات در سایت شبکه و همچنین بارگزاری سایت مستقل فصلنامه دانش آزمایشگاهی ایران، اشاره کرد.
مهندس نسب، موضوع مدیریت گروهی فعالیت‌های کارگروه‌ها را موجب ارتباط بیشتر اعضای کارگروه و تقویت حس مسئولیت پذیری در ایشان عنوان و بر گسترش آن تأکید کرد.
در ادامه این برنامه، دبیران کارگروه‌های تخصصی، به گزارش فعالیت‌های سال 96 و همچنین برنامه‌های سال 97 کارگروه‌ها پرداختند. این برنامه‌ها بر اساس پیشنهاد اعضا و با مشورت اعضای فعال هر کارگروه تهیه و تدوین میشود.
مهندس صدیقه صادق حسنی، دبیر کارگروه SPM شبکه آزمایشگاهی، این کارگروه را از فعال‌ترین کارگروه‌های شبکه آزمایشگاهی دانست و گفت: «این کارگروه، فعالیت خود را از سال 1389 شروع کرده است و تقریبا در همه شماره‌های فصلنامه تخصصی دانش آزمایشگاهی ایران، مقاله داشته است». کارگروه SPM شبکه آزمایشگاهی همچنین کتاب تخصصی با موضوع دستگاه SNOM را تدوین کرده است که مراحل انتشار را طی می‌کند و به زودی در اختیار علاقمندان قرار خواهد گرفت.
وی، یکی از کاربردهای اصلی دستگاه‌های خانواده SPM را پژوهش بیان کرد و گفت: «امروزه از قابلیت پژوهشی این دستگاه‌ها به طور گسترده‌ای در دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد و اعضای این کارگروه به صورت هدفمند سعی می‌کنند که همه حالت‌های کاری این دستگاه را معرفی و فعال کنند». مهندس صادق حسنی همچنین با اشاره به تسلط خوب اعضای این کارگروه بر دستگاه AFM، تدوین استاندارد بین‌المللی برای این دستگاه را یکی از برنامه‌های اصلی این کارگروه در سال 97 عنوان کرد.
سپس، مهندس سیده سوگل پلا سید، دبیر کارگروه SEM شبکه آزمایشگاهی، افزایش دانش کارشناسان این کارگروه در استفاده از قابلیت‌های دستگاه و تصویربرداری از نمونه‌های مختلف را قابل توجه دانست و گفت: «یکی از اهداف اصلی و پایه کارگروه، کمک اعضای با تجربه به کاربران جدید این دستگاه است».
مهندس پلا سید، به دو کتاب ترجمه شده و آماده انتشار توسط اعضای کارگروه اشاره کرد و افزود: «در سال گذشته، دوره آموزشی پیشرفته دستگاه SEM با حضور مدرس خارجی برگزار شد و برگزاری چنین کارگاهی در سال آینده نیز پیگیری خواهد شد». به گفته وی، استانداردهای بین‌المللی پایه برای SEM در کارگروه ترجمه شده و در سال 1397، فرایند تدوین آنها در قالب استاندارد ملی پیگیری خواهد شد.
در ادامه، مهندس روح اله کاشانکی، دبیر کارگروه آنالیز عنصری شبکه آزمایشگاهی، نیز با اشاره به سطح دانش و تجربه اعضای شبکه، تعداد کارشناسان مجرب کارگروه را که توانمندی تدریس و ارایه مشاوره برای نصب و راه‌اندازی دستگاه‌های جدید نیز دارند، قابل توجه دانست.
مهندس کاشانکی همچنین گفت: «تعداد اعضای کارگروه در سال 96 رشد چشمگیری داشته است و در نتیجه از جمله برنامه‌های آینده این کارگروه، تشکیل گروه‌های کوچکتر منطقه‌ای در سطح کشور است تا علاوه بر تقویت ارتباط کارشناسان آزمایشگاه‌ها با سایر مراکز نزدیک به هم، امکان بهره‌برداری و به اشتراک‌گذاری دانش همه کارشناسان فراهم شود».
در ادامه این نشست، دبیر کارگروه پرتو ایکس شبکه آزمایشگاهی، مهندس فریبا علی، به سابقه کار بالای اعضای این کارگروه اشاره کرد و این موضوع را عامل بالا بودن سطح دانش و تجربه بسیار خوب اعضای کارگروه بیان کرد. وی همچنین از مشارکت قابل توجه کارشناسان در نشست سالانه این کارگروه یاد کرد.
پس از آن، مهندس محمود نادری، دبیر کارگروه کروماتوگرافی شبکه آزمایشگاهی، با اشاره به تعداد قابل توجه اعضای این کارگروه که به بیش از 110 نفر رسیده است گفت: «خوشبختانه بیش از 80 درصد برنامه‌های این کارگروه در سال 1396 محقق شده است. از جمله این برنامه‌ها، تدوین و ترجمه مقاله، برگزاری دوره‌های آموزشی متنوع حضوری و غیرحضوری (به صورت وبینار) را می‌توان نام برد». به گفته وی، انجام مقایسات بین آزمایشگاهی از مهمترین برنامه‌های سال 97 این کارگروه است.
در کنار کارگروه‌های تخصصی دستگاهی که در شبکه آزمایشگاهی فعالیت می‌کنند، کارگروه تخصصی استاندارد و کالیبراسیون با هدف آموزش مدیران کیفیت آزمایشگاه و ارایه مشاوره به مراکز عضو شبکه در پیادهسازی استانداردها، تشکیل شده و برنامه‌های متنوعی را اجرا می‌کند. مهندس سید احمد ظهیر میردامادی، دبیر این کارگروه، درنشست هم‌اندیشی کارگروه‌های تخصصی شبکه آزمایشگاهی، با اشاره به اهمیت و نقش این کارگروه در استانداردسازی فعالیت‌های آزمایشگاه‌های عضو شبکه گفت: «از ابتدای تشکیل این کارگروه، 50 آزمایشگاه فرایند استقرار استاندارد ISO/IEC 17025 را با کمک مشاوران این کارگروه آغاز کرده‌اند که حدودد نیمی از این مراکز اعتبارنامه خود را دریافت کرده و مابقی نیز در حال پیادهسازی این استاندارد هستند که این آمار جزو افتخارات این کارگروه است».
پس از سخنان دبیران کارگروه‌ها، اعضای منتخب کارگروه‌های تخصصی حاضر در این برنامه نیز پس از معرفی خود، نظرات و پیشنهادهایی را در راستای بهبود و توسعه فعالیت کارگروه و شبکه آزمایشگاهی مطرح کردند. از جمله این پیشنهادها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تشکیل کارگروه‌های تخصصی جدید در حوزه‌هایی همچون فناوری‌های نرم و هویت ساز، لایه نازک و انواع روش‌های لایه‌نشانی، آنالیزهای خوردگی و خواص الکتریکی؛
- برگزاری کارگاه‌های معرفی خدمات شبکه آزمایشگاهی در دانشگاه‌های مختلف برای دانشجویان و اعضای هیئت علمی؛
- توسعه تیم کارگزار تعمیر و نگهداری تجهیزات شبکه آزمایشگاهی با هدف تسریع ارایه خدمات به شهرهای دور از مرکز؛
- فراهم نمودن امکان مشارکت آزمایشگاه‌های عضو شبکه در پروژه‌های تحقیقاتی صنایع بزرگ کشور.
در بخش پایانی این نشست، دکتر رضا اسدی فرد، مدیر شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی، با اشاره به گزارش دبیران کارگروه‌ها گفت: «پتانسیل این جمع 500 نفری از کارشناسان و متخصصین کشور قطعا بیش از این است که در حال حاضر اتفاق افتاده است و هر شبکه‌ای اگر نوآوری نداشته باشد، حتما از بین می‌رود. در ابتدای تشکیل کارگروه‌های تخصصی، دغدغه شبکه این بود که ارتباط بین کارشناسان آزمایشگاه‌ها باید چگونه افزایش یابد تا از کار خود لذت ببرند و پویایی بیشتری داشته باشند؛ اساس کار شبکه انسان‌ها هستند و آنها هستند که با یکدیگر ارتباط می‌گیرند و شبکه را می‌سازند».
دکتر اسدی فرد سپس از اعضای کارگروه‌ها که با تلاش و پشتکار به پابرجایی شبکه کمک می‌کنند، تشکر کرد و اظهار داشت: «کارشناسان هر کارگروه باید به شبکه کمک کنند تا بتوانیم فعالیت کارگروه‌ها را توسعه دهیم».
وی افزود: «یکی از اهداف کلی شبکه آزمایشگاهی این است که بتوانیم همه کارشناسان آزمایشگاه‌های کشور را در حوزه خودشان و در قالب یک کارگروه تخصصی دستگاهی تحت پوشش قرار دهیم و همیشه این تفکر را داشته‌ایم که حتما باید در هر حوزه‌ای حداقل تعداد قابل قبول کارشناس فعال داشته باشیم تا بتوانیم یک کارگروه تخصصی ایجاد کنیم. وظیفه ما این است که در شبکه زمینه را برای ارتباط بین کارشناسان فراهم کنیم».
دکتر اسدی فرد از همه اعضای کارگروه‌ها خواست که شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی را در استان و شهر خود تبلیغ نمایند و اگر کارشناسی را خارج از مراکز عضو شبکه می‌شناسند که در حوزه کارگروه‌های تخصصی شبکه فعالیت می‌کند، وی را برای حضور در کارگروه تخصصی به عنوان عضو مهمان دعوت کنند.
در بخش دوم این برنامه، مهمانان حاضر در نشست از نمایشگاه دستاوردها و محصولات حوزه فناوری نانو بازدید کردند. پس از برنامه بازدید، طی مراسمی، از دبیران و کارشناسان منتخب کارگروه‌های تخصصی تقدیر شد.
در حال حاضر هشت کارگروه تخصصی در شبکه آزمایشگاهی فعال هستند که اطلاعات آنها در صفحه اختصاصی کارگروه‌ها در پایگاه اینترنتی شبکه آزمایشگاهی ارایه شده است.
فهرست افراد فعال کارگروه‌های تخصصی به شرح زیر است:
- مریم خسروی؛ کارگروه‌های میکروسکوپ الکترونی روبشی و میکروسکوپ پروبی روبشی
- فریده با تقوا؛ کارگروه‌های کروماتوگرافی و آنالیز عنصری
- ثریا برنای زنوزی؛ کارگروه پرتو ایکس
- افسانه بنی‌اسدی؛ کارگروه پرتو ایکس
- سمیه جلیل‌زاده آذر؛ کارگروه میکروسکوپ پروبی روبشی
- بیتا جمالی‌نیک؛ کارگروه آنالیز عنصری
- وحید حسین‌زاده اقدم؛ کارگروه کروماتوگرافی
- مریم خانی‌نور؛ کارگروه میکروسکوپ الکترونی روبشی
- مهدی داوری؛ کارگروه آنالیز عنصری
- غلامرضا دهقانی؛ کارگروه میکروسکوپ الکترونی روبشی
- ندا رحمانی نسب؛ کارگروه استاندارد و کالیبراسیون
- فاطمه شریفی عارف؛ کارگروه استاندارد و کالیبراسیون
- ندا سادات فعال نظری؛ کارگروه پرتو ایکس
- مژگان فلاحتی؛ کارگروه پرتو ایکس
- مینا محبی‌مراد؛ کارگروه میکروسکوپ الکترونی روبشی
- اعظم نارویی؛ کارگروه‌های آنالیز عنصری و استاندارد و کالیبراسیون
- پروین هادیان؛ کارگروه میکروسکوپ پروبی روبشی
- مریم یوسفی؛ کارگروه کروماتوگرافی
