این موضوع علاوه بر مواد غذایی در رابطه با مواد دارویی، آرایشی، بهداشتی، بسته بندی و صنعتی نیز صدق میکند. خصوصیات بافتی مواد غذایی در زمان نگهداری و ذخیره به دلایل متفاوت میتواند دچار تغییرات نامطلوبی و ناخواسته ای شوند. امروزه، انجام آزمون بافت توسط دستگاه بافت سنج، تکنیکی است که به منظور سنجش خواص مکانیکی و فیزیکی مواد خام، ساختار مواد غذایی و نیز کنترل کیفی اولیه و نهایی مواد، مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که با اعمال نیروهای تنشی، برشی، فشاری، کششی میتوان تقریباً شرایط اعمال شده به انواع مواد در طی مراحل آماده سازی، ساخت، فرآوری، جابجایی و مصرف را مشابه سازی نمود، با انجام آزمونهای بافت می توان اطلاعات جامعی از وضعیت کمی و کیفی ساختار فیزیکی مواد اولیه و محصول نهایی بدست آورد.
این آزمونها متفاوت از ارزیابی حسی ارگانولپتیک بوده و مبتنی بر اندازه گیری متغیرها و تجزیه و تحلیل داده های واقعی است که همین ویژگی ها، نتایج بدست آمده را دقیق تر کرده و احتمال بروز خطا را کاهش میدهد. با توجه به اینکه آزمون بافت به کمک آزمون های حسی و تجربی دقیق نبوده و نظرات شخصی و علایق افراد در نتایج نهایی آن تاثیرگذار است، استفاده از دستگاه بافت سنج با عملکرد کاملا خودکار در تجزیه و تحلیل بافت، کمک شایانی به بهبود کیفیت و بالابردن درآمد حاصل از صادرات بخش غذایی می نماید.
اهمیت و ضرورت تقاضا
بافت یکی از شاخصهای کیفیت مواد غذایی است که با حس لامسه، چشایی، کام، زبان یا دندان ها احساس میشود. خصوصیات بافتی مواد غذایی به صفات هندسی، مکانیکی (اندازه ذرات، شکل و موقعیت) و خصوصیات مربوط به رطوبت و محتوای چربی، تقسیم بندی می شود. شاخص های اولیه در خصوصیات مکانیکی شامل سختی پیوستگی، گرانروی، کشش پذیری و چسبندگی هستند و شاخص های ثانویه شامل تردی، خاصیت جویدن و خاصیت صمغی بودن می شوند. این شاخص ها ممکن است به دلایل مختلف در طول زمان نگهداری تغییر کنند. بنابراین، اطلاع داشتن از خصوصیات بافتی در زنجیره ارزش غذایی برای ذینفعان از جمله تولیدکنندگان، بازرگانان و مصرف کنندگان بدلیل تاثیر بر مقبولیت محصول نهایی دارای اهمیت ویژه ای است.
امروزه، میتوان به دور از روشهای پرخطای آزمون های چشمی، میکروبی و شیمیایی، به کمک دستگاه بافت سنج به اطلاعات فراوانی در ارتباط با خصوصیات بافتی مواد غذایی مورد نظر دست یافت. دستگاه بافت سنج به عنوان جایگزین آزمون های حسی و تجربی علاوه بر حفظ قوام و کیفیت بافت در غذاهای تولید شده، به کنترل کیفیت و اندازهگیری تردی بافت، افزایش رقابت پذیری محصول در بازار و ثبات ویژگی ها نیز کمک شایانی می کند. این دستگاه دارای نرم افزارهای منعطف است که پیاده سازی انواع آزمون های موردنیاز کاربر، جهت تجزیه و تحلیل بافت را امکان پذیر می کند. این نرم افزار، با قابلیت ایجاد آزمون استاندارد قابل تنظیم توسط کاربر، امکان جمع آوری داده ها، گزارش دهی و ارسال داده های تست، ضبط ویدیو و عکس، امنیت داده های آزمون و ردیابی حسابرسی، اتوماسیون آزمون و سفارشی سازی را فراهم می سازد. آزمون استاندارد میتواند برای ایجاد آزمایشهای چند مرحلهای استفاده شود و به ویژه برای تجزیه و تحلیل پروفایل بافت سودمند است و اثر دو نمونه برداری را بر روی نمونه تکرار میکند. لذا با انجام آزمونهای تجزیه ی بافت به کمک دستگاه بافت سنج میتوان ضمن آگاهی از وضعیت واقعی و ویژگیهای فیزیکی مواد، با ایجاد و حفظ کیفیت مطلوب، امکان حذف آنها در خط تولید و بازار را به کمترین میزان ممکن کاهش داد.
علت طرح تقاضا
شرکت کارفرما فعال در حوزه صنایع غذایی و پروتئینی و اولین تولید کننده فراورده های گوشتی در کشور می باشد. در حال حاضر در این شرکت، آزمون بافت مبتنی بر ارزیابی حسی و تجربی انجام می گیرد که به دلیل زمان بر و پر هزینه بودن، دقت پایین و تاثیر علایق شخصی بر محصول، لزوم استفاده از دستگاه بافت سنج، اهمیت و نمود بیشتری پیدا می کند. آزمون بافت فرآورده های گوشتی می تواند فرصت بهبود کیفیت در سراسر زنجیره تامین و فرآیند تولید را برجسته کند. از آزمون های رایج در فرایند تولید فرآورده های گوشتی می توان به آزمون پخت سوسیس و کالباس، آزمون TPA (شبیه سازی جویدن) و آزمون برش محصول گوشتی اشاره کرد.
مشخصات فنی مورد نیاز
1-مشخصات دستگاه
· انجام کلیه آزمونهای استاندارد جهت آنالیز گوشت و فرآورده‌های گوشتی از قبیل فشار، نیروی چسبندگی، خاصیت جویدن، استحکام، انسجام، شکستگی، مدول سختی، انعطاف‌پذیری و قوام
· انجام آزمون های مربوط به استانداردهای کیفیت محصولات غذایی از قبیل ISO، DIN ASTM،AACC ، EN
· دارا بودن ملزومات مربوط به آزمونهای TPA، کشش، فشار، خمش، برش، اکستروژن و سوراخکاری
· انجام تست در ظرفیتهای 5, 15, 25 و 50 کیلوگرم (لازم به ذکر است با توجه به ویژگی ماده اولیه و همچنین محصول نهایی بهتر است دستگاه با لودسل بالا تهیه گردد تا به طور کامل قادر به ارزیابی باشد)
· سرعت انجام آزمون:0-400/001 mm/min
· کورس حرکت: cm 20
· حداقل وضوح حرکت:62/0 میکرومتر
· دقت اندازه گیری: 1 میکرومتر
· دقت اندازه گیری نیرو: 0/01 full scale
· ابعاد حدودی(ارتفاع، عرض و طول): 44*20*33 cm
· حداکثر وزن: KG 40
· تغذیه ورودی:1KW،V220
2-ویژگی های نرم افزار
· دسترسی نرم افزار دستگاه به یک کتابخانه جامع صنعتی
· جمع آوری داده، گزارش دهی، ارسال داده های تست، کدگذاری اطلاعات و ضبط ویدئو و عکس
· تعریف کاربری با سطوح دسترسی مختلف
· قابلیت سفارشی سازی و توسعه نرم افزار
· قابلیت تعریف آزمونهای مختلف
· قابلیت طبقه بندی اطلاعات
برآورد زمان اجرا
حداکثر 5 ماه
نحوه ثبت نام در فراخوان
ثبت نام تنها از طریق سامانه طرح های دانش بنیان موسسه دانشمند به آدرس www.bonyadtech.ir امکان پذیر می باشد.