صفحه اصلی

نشست کارگروه تخصصی آنالیز عنصری شبکه آزمایشگاهی روز چهارشنبه 22 مهرماه جاری به میزبانی پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی – فرهنگی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و با حضور بیش از 30 نفر از اعضای کارگروه برگزار شد.


در ابتدای جلسه؛ آقای مهندس روح‌الله کاشانکی، دبیر کارگروه آنالیز عنصری شبکه، ضمن خوش­آمدگویی به میهمانان به معرفی عناوین برنامه پرداخت.
پس از آن؛ خانم مهندس رویا بهادری عضو هیئت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به  معرفی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری پرداخت. مهندس رویا بهادری، ضمن اعلام اینکه این پژوهشکده یکی از 5 پژوهکشده سازمان میراث فرهنگی می‌باشد به معرفی آزمایشگاه‌های پژوهشگاه پرداخت و از آزمایشگاهای فعال آن به آزمایشگاه شیمی، آزمایشگاه فرسودگی زیست محیطی، آزمایشگاه الکتروشیمی، آزمایشگاه طیف‌سنج فلورسانس، پرتو ایکس، پلاسمای جفت شده القائی- طیف‌سنجی جرمی (ICP)، طیف‌سنج مادون قرمز تبدیل فوریه (FTIR) و طیف‌سنج پراش پرتو ایکس (xrd) اشاره کرد.
بهادری همچنین تأکید کرد، عمده فعالیت­‌هایی که در این آزمایشگاه‌ها انجام می‌شود، ذوب قلیایی نمونه­‌هایی مثل سفال، خاک، آجر، اندازه‌گیری دانسیته و  شناسایی الیاف تاریخی، شناسایی آنیون­‌ها و کاتیون­‌های موجود در نمونه­‌های مختلف و استخراج جداسازی رنگینه­‌ها از بستر منسوجات برای آنالیز کردن آن‌ها می­‌باشد. به گفته ایشان تجهیزات این آزمایشگاه منحصر به فرد بوده و شامل کوره‌های اندازه‌گیری، دستگاه شمارش‌گر و چشمه‌های رادیواکتیو و دوزیمترها است.
ایشان در ادامه افزود: بررسی‌های ساختاری توسط چهار آزمایشگاه متالوگرافی، پتروگرافی، میکروسکوپی و پرتونگاری اشعه x (رادیوگرافی) انجام می‌شود. ایشان یادآور شد علاوه‌بر آزمایشگاه، کارگاه‌های حفاظت و مرمت که کار پژوهش را هم انجام می­‌دهد، در این مرکز وجود دارد و کارگاه فرش و چرم نیز در آینده راه‌اندازی می‌شود. ایشان همچنین بیان کرد، ترجمه کتاب کاربردهای رادیوگرافی به اتمام رسیده و در مرحله چاپ قرار دارد.
در ادامه جلسه؛ مهندس روح اله کاشانکی، دبیر کارگروه آنالیز عنصری شبکه به گزارش عملکرد و اهداف کارگروه آنالیز عنصری پرداخت. ایشان همکاری بین اعضای کارگروه­‌ و داشتن کار تیمی و سیستمی را از نکات مثبت کارگروه و شبکه دانست و لازمه این همکاری را، اشتراک‌گذاری مستندات، استانداردها، بالا بردن سطح دانش افراد و مشارکت در راه‌اندازی و تعمیر دستگاه‌ها عنوان کرد.
مهندس کاشانکی یادآور شد استفاده از کارشناسان مجرب، همکاری در تهیه مقالات علمی، نوشتن و ترجمه کتاب، تدوین استاندارد ملی، هماهنگی بیشتر در اجرای ایزو 17025 و بحث کالیبراسیون و به روز کردن دستگاه‌ها از اهداف این کارگروه است. وی تصریح کرد انجام تست‌های بین آزمایشگاهی می­‌تواند در نتایج آنالیز اثرگذار باشد و صحت آن را تضمین کند، که آن هم مستلزم همکاری با اعضاء کارگروه کالیبراسیون شبکه می‌باشد.
کاشانکی در ادامه به معرفی فعالیت­‌هایی که در کارگروه انجام شده پرداخت و آن‌ها را شامل برگزاری کارگاه عملی طیف‌سنجی پلاسمای جفت شده القایی (ICP) مقدماتی در مرکز فرآوری مواد معدنی، کارگاه عملی ICP پیشرفته در پژوهشگاه مواد و انرژی، کارگاه جذب اتمی در پژوهشگاه مواد و انرژی، کارگاه  ICP-MS در شرکت کیمیازی و دو دوره ICP و جذب اتمی در دانشگاه علم و صنعت دانست.
مهندس کاشانکی از کارها و فعالیت­‌های دیگر این پژوهشگاه، نوشتن استاندارد شغلی برای دستگاه ICP، طراحی سوال‌های المپیادی دانش‌آموزی نانو و همچنین مقالاتی شامل: مقاله «معرفی ICP و ارتباط آن با فناوری نانو»، «آنچه یک کارشناس آزمایشگاه آنالیز شیمیایی باید از آماده سازی نمونه بداند»، «آشنایی با دستگاه اندازه‌گیری کربن و گوگرد، اندازه گیری نیتروژن، کربن و کوپلینگ‌ها» و ترجمه استاندارد ایزو نام برد.
کاشانکی همچنین از حمایت ویژه ستاد نانو برای خرید مواد مرجع برای آزمایشگاه‌ها خبر داد.
در ادامه؛ آقای دکتر محمد نوروزی، رئیس مرکز پژوهش و توسعه فناوری­‌های نفت کرمانشاه، در رابطه با نقش کنترل کیفی در صادرات و واردات در منطقه غرب توضیحاتی را ارایه داد و ظرفیت‌های منطقه را در دو بخش ظرفیت‌های جغرافیایی و صنعتی عنوان کرد. ایشان 5 استان در منطقه غرب را جزو ظرفیت‌های جغرافیایی در آن منطقه عنوان کرد که آن‌ها را شامل: استان­‌های کردستان، همدان، کرمانشاه، ایلام و لرستان دانست. دکتر نوروزی همچنین وجود مناطق صنعتی، مناطق ویژه اقتصادی گمرکات غربی، نفت و گاز و پتروشیمی و بالاخص نیروی انسانی متخصص را در زمره فرصت‌های صنعتی منطقه غرب دانست.
ایشان همچنین یادآور شد مرکز پژوهش و توسعه فناوری­‌های نفت کرمانشاه، مجوز هیدروکربن‌ها و تأییدیه آنالیز فرآورده‌های نفتی را از اداره استاندارد دریافت کرده است. دکتر نوروزی دستگاه‌های این مرکز را شامل؛ نقطه اشتعال اتوماتیک، نقطه اشتعال برای بنزین­‌های هواپیما، ویسکوزیته روغن، رنگ روغن و هیدروکربن­‌ها، کالریمتر، IC، کروماتوگراف، فلیم ­فتومتر، پلوروگراف، کروماتوگرافی گازی GC، جذب اتمی، طیف‌سنج مادون قرمز تبدیل فوریه (FTIR)، طیف‌سنجی مرئی – فرابنفش (UV) و غیره دانست.
سپس؛ آقای مهندس حسن منافی کارشناس دانشگاه صنعتی مالک اشتر نکاتی را در رابطه با ایمنی کار در آزمایشگاه آنالیز عنصری ارایه کرد. مهندس منافی اظهار داشت، آگاهی از مخاطرات ناشی از کار با مواد شیمیایی در پیشگیری از بروز حادثه در آزمایشگاه رابطه مستقیم دارد. و رعایت کردن نکاتی اعم از بازرسی دوره­‌ای دستگاه‌‌های تهویه، سکوها، لوله‌های مکنده و عدم کار کردن به تنهایی در آزمایشگاه، اطلاع رسانی به‌موقع برای شروع آزمایش‌های خطرناک، پاکسازی سکوها از مواد غیرضروری و خودداری از ایجاد انشعاب­‌های برق و گاز باعث جلوگیری از بروز فاجعه خواهد بود.
بعد از آن خانم مهندس سحر نوحی کارشناس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری درباره آشنایی با دستگاه طیف‌سنج مادون قرمز تبدیل فوریه (FTIR)  مطالبی را ارایه داد. مهندس نوحی دستگاه FTIR را به دلیل نمونه­‌سازی ساده و سرعت بالا نسبت به روش‌های دیگر متمایز دانست.
در انتهای جلسه مهندس کاشانکی سرگروه­‌هایی را برای تدوین مقاله و ارایه وبینار انتخاب کرد و مهلت ارسال آن‌ها را 2 ماه تعیین کرد. در ادامه پرسش­‌هایی از سوی کارشناسان مطرح شد، که آقای مهندس کاشانکی پاسخگو بود. مهندس کاشانکی همچنین از تشکیل کارگاه‌های آموزشی تخصصی کارگروه در آذر ماه خبر داد و افزود آزمایشگاه‌ها می‌توانند در برگزاری دوه‌های آموزشی با کارگروه مشارکت کنند.
در پایان این نشست و پس از صرف ناهار بازدیدی از پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی - فرهنگی انجام شد.