به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت ایران که این روزها در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برپاست، میزبان یک طرح ملی فناوری است. دستگاهی که  به دست فناوران کشورمان ساخته شده است و می‌تواند زمینه‌ساز برطرف شدن بسیاری از از چالش‌ها در حوزه تولید رادیودارو، شناخت پدیده‌های فیزیولوژیکی و سرطان‌شناسی باشد. البته کارآیی‌های «دستگاه برش‌نگاری با نشر پوزیترون» به همین جا ختم نمی‌شود و تصویربرداری از حیوانات کوچک، یکی دیگر از کاربردهای این دستگاه است.

دکتر محمدرضا آی، شرکت سازنده این دستگاه تصویربرداری هسته‌ای، از کاربردهای گوناگون دستگاه می‌گوید و بیان می ‌کند دستگاه برش‌نگاری با نشر پوزیترون برای تصویربرداری مولکولی است و از پیشرفته ترین روش‌های تصویربرداری به شمار می‌رود.

مدیرعامل این شرکت فناور ، با اشاره به وجود نمونه انسانی و نمونه حیوانی این دستگاه، انجام فعالیت‌های تحقیقاتی از جمله طراحی و ساخت رادیوداروهای جدیدی که کاربردهای تشخیصی و درمانی دارند عنوان می‌کند.

آی می‌افزاید از این دستگاه در شناخت پدیده‌ها مختلفی فیزیولوژیکی و فارماکولوژیکی استفاده می‌شود. همچنین در تحقیقات سرطان‌شناسی و روش‌های جدید تشخیص و درمان استفاده‌های فراوانی می‌شود.

از گفته‌های آی می‌توان فهمید هنگامی یک رادیودارو ساخته می‌شود، نخست باید بر روی نمونه‌های حیوانی و توسط این دستگاه، آثار آن بررسی شود و تمام تست‌ها که انجام بر روی انسان استفاده می‌شود و این دستگاه همین کار را می‌کند، دستگاهی که البته در نوع خود جزو پیشرفته‌ترین‌ها به شمار می‌رود .

این فعال حوزه تجهیزات آزمایشگاهی با بیان این‌که نقش تصویربرداری در پزشکی حیاتی است، کمبود این دستگاه در کشور را یکی از چالش‌ها بیان می‌کند: علی‌رغم کاربرد فراوان و نیاز جدی کشور از نمونه‌های انسانی این دستگاه در کشور 3 نمونه موجود است که بیماران برای استفاده از این دستگاه باید در نوبت‌های چندماهه انتظار بکشند، از سویی نمونه‌های خارجی بسیار گران و البته جزو کالاهای تحریمی به شمار می‌روند که طبیعتا نیاز امرزی و افزایش آن در چند سال آینده ضرورت ساخت و در اختیار داشتن تعداد بیش‌تری از این دستگاه را دوچندان می‌کرد.

به گفته وی، بر مبنای استانداردهای بین‌المللی برای هر 1 میلیون نفر یک نمونه از این دستگاه احتیاج داریم =که با توجه به تعداد کم دستگاه‌ها موجود در کشور در این حوزه به شدت احساس نیاز می‌شود. 

آی، با اشاره به ضرورت بومی سازی دانش فنی و طراحی این دستگاه تاکید می‌کند اگر در کشورمان از فناوری بومی‌سازی شده به دست فناوران داخلی استفاده کنیم می‌توانیم ضمن اشتغال‌زایی، این نیاز کشورمان را بدون وابستگی به واسطه های خارجی تامین کنیم.

این فعال فناور می‌افزاید: این نمونه با فناوری بسیار بالاتری نسبت به نمونه انسانی موجود طراحی و تولید شده است و دارای رزولوشنی 1.5 میلیمتری در مقایسه با 5 میلیمتر نمونه‌ انسانی است.

آی معتقد است با در اختیار داشتن فناوری این دستگاه، کشورهای خارجی نمی توانند این دستگاه را به قیمت های گزاف و مشقت‌های ناشی از تحریم به فروش برسانند و بنا بر تججربه در ساخت و فروش دیگر تجهیزات پزشکی هسته‌ای، اطمینان داریم که نمونه خارجی تا 50درصد کاهش قیمت خواهد داشت.

این فعال فناور از موانع بر سر راه خرید نمونه خارجی این دستگاه را یادآور می‌شود و ادامه میدهد: خرید نمونه خارجی این دستگاه با قیمتی یک میلیون یورویی، آن‌جایی‌که دستگاه جزو تجهیزات و فناوری‌های پیشرفته محسوب می شود با دشواری هایی همراه است، اکنون دستگاه تولید شده است که با کیفیتی هم‌تراز نمونه خارجی با قیمتی یک سوم تا یک چهارم نمونه خارجی است و قابلیت صادرات دارد.

وی ساخت و تولید این پروژه در 18 ماه عنوان می‌کند و می‌افزاید: اگرچه این دستگاه در یک سال و نیم ساخته شده، اما پشتوانه سال‌ها تجربه، پژوهش‌ها و تحقیقات در حوزه ساخت تجهیزات پژشکی هسته‌ای را در پشت خود داشته است چراکه سابقه فعالیتمان در تولید چنین تجهیزاتی به بیش از 20 سال قبل باز می‌گردد و نتیجه آن تجربیات امروزه به این دستاورد منتهی شد.

این فعال فناور، به حمایت‌های مادی و معنوی معاونت علمی و فناوری اشاره می‌کند و می‌افزاید: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با حمایت از تولید این دستگاه حمایت کرد و با فروش رساندن این دستگاه و به فروش رساندن آن حمایتهای تشویقی را در نظر گرفته است.

این دستگاه، در پنجمین نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت ایران که به همت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از 4 تا 77 اردیبهشت‌ماه سال جاری در نمایشگاه بین‌المللی تهران برپا شد، در معرض دید مخاطبان قرار گرفته بود.