به گزارش پایگاه خبری شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی، آزمایشگاه فوتونیک، مواد آلی و پلیمرها، به تازگی در شمار مراکز عضو شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی نیز قرار گرفته است و این خدمات را به مخاطبان عضو این شبکه در سراسر کشور ارائه می‌دهد.
عزالدین مهاجرانی مسئول آزمایشگاه فوتونیک مواد آلی و پلیمرهای دانشگاه شهید بهشتی، با اشاره به آغاز فعالیت این آزمایشگاه گفت: از سال 1380 و مقارن با شروع به‌کار پژوهشکده لیزر و پلاسما و همزمان با راه اندازی اولین دوره کارشناسی ارشد فوتونیک در پژوهشکده، این آزمایشگاه نیز فعالیت خود را آغاز کرد. محور اصلی فعالیت آزمایشگاه اجرای پایان‌نامه و رساله‌های دانشجویان بوده است. بخش مهمی از آموزش دانشجویان در حین انجام پروژه خود آشنایی با دستگاه‌ها و ارائه خدمات است. ارائه خدمات به عنوان بخشی از آموزش دانشجویان از زوایای مختلف حائز اهمیت است و دانشجو بخش مهمی از تجربه و آموزش خود را در آن کسب می کند.
وی افزود: با توجه به این‌که دانشجو در طول دوره فعالیت خود در آزمایشگاه ملزم به طراحی آزمایش‌ها و آموزش آن به بقیه در قالب کارگاه یا آموزش دانشجویان جدید است، زمینه برای توانمندی دانشجو در این زمینه فراهم می‌شود. در کل فعالیت اصلی آزمایشگاه تحقیقاتی آموزشی دانشجویان ارشد و دکتری است ولی در همین راستا به عنوان بخشی از همین آموزش، دانشجو ملزم به ارائه خدمات، آموزش روش‌های آموخته شده، ساخت قطعه، طراحی آزمایش و امثال این خواهد بود.
این فعال حوزه آزمایش و پژوهش، محور اصلی فعالیت آزمایشگاه، مطالعه مواد از دید فوتونیک یا به عبارتی از دید نور است، افزود: فعالیت‌های آزمایشگاه در سه حوزه که از نظر موضوعی ممکن است متفاوت به نظر بیایند، است. این سه حوزه بیشتر تمرکز روی ساختارهایی است که یا بخاطر انعطاف در رفتار یا بخاطر پیچیدگی ارزش مطالعه دارند.
مهاجرانی، به حوزه‌های مورد مطالعه در آزمایشگاه فوتونیک، مواد آلی و پلیمرها اشاره کرد و گفت: مطالعه رفتار اپتوالکترونیکی مواد آلی و پلیمرها و ساختارهای هیبریدی، مطالعه رفتارهای دیگر فوتونیکی این دسته از مواد از قبیل رفتار غیر خطی، ناهمسانگری، رفتارهای برگشت پذیر، رفتارهای هوشمند و دیگر بررسی‌ها در حوزه نور، همچنین مطالعه ساختارهای زیستی که بخاطر پیچیدگی و وجود حیات در آنها همیشه جذاب بوده اند با همان دیدگاه محور دیگر فعالیت آزمایشگاه است.
وی افزود: در این سه حوزه آزمایشگاه تجربه خوبی در ساخت نمونه و آزمون‌های مختلف روی نمونه دارد. هرچند این سه حوزه کمی متفاوت به نظر می آیند ولی وجوه اشتراک جالبی دارند که همه می توانند در یک آزمایشگاه فعال باشند.
مدیر آزمایشگاه فوتونیک، مواد آلی و پلیمرها عنوان کرد: اغلب دانش آموختگان، در زمینه های کاملا مرتبط مشغول به فعالیت هستند. از بین دانش آموختگاه درصد قابل توجهی ادامه تحصیل داده اند که پس از فراغت در دانشگاه‌های مطرح و مراکز علمی، پژوهشی و فناوری داخل یا خارج از کشور مشغول به کار هستند.
ارائه طیف متنوع خدمات آزمایشگاهی
مهاجرانی با بیان این‌که در آزمایشگاه فوتونیک مواد آلی و پلیمرها، پژوهش‌ها و خدمات گسترده‌ای در زمینه‌های گوناگونی در حال انجام است، افزود: در این آزمایشگاه انواع آزمون‌ها و آنالیزهای اپتیکی، الکترونیکی و مشخصه‌یابی مواد آلی و معدنی، ساخت و مشخصه‌یابی انواع سلول‌های خورشیدی، ساخت و مشخصه‌یابی انواع دیودها و افزاره‌های نورگسیل، ساخت و مشخصه یابی انواع حسگرهای اپتوالکترونیکی، فیزیکی و شیمیایی در حال انجام است.
وی ادامه داد: انجام کلیه خدمات لایه نشانی پایه محلول، تست و نگهداری نمونه‌ها و افزاره‌ها در فضای گاز بی‌اثر، ساخت، آنالیز و بررسی انواع محلول‌ها، برش و آماده سازی انواع زیرلایه‌ها به جهت استفاده در فرآیندهای ساخت و لایه‌نشانی، دمادهی و خشک کردن انواع نمونه‌ها از جمله نمونه‌های زیستی، ساخت و مشخصه یابی مواد و سامانه‌های مبتنی بر پدیده‌های غیر خطی از دیگر توانمندی‌های آزمایشگاهی این مجموعه به شمار می‌رود.
مدیر آزمایشگاه فوتونیک، مواد آلی و پلیمرها با بیان این‌که خدمات گسترده در حوزه بایوفوتونیک و طیف سنجی‌های حساس و دقیق در ناحیه فرابنفش، مرئی و فروسرخ نزدیک، یکی از برترین حوزه‌های فعال این مرکز به شمار می‌رود، ادامه داد: از نتایج این آزمایش‌ها، می‌توان به خدمات بررسی و پایش کیفیت محصولات غذایی مانند روغن زیتون، سامانه‌های بررسی و پایش بسته بندی محصولات غذایی، بررسی نوری بافت‌های زیستی، پوست و ضایعات پوستی همچون همانژیوم و ویتیلیگو، بررسی غیر تهاجمی و پایش نوری خون و قندخون و... اشاره کرد.
وی به مطرح‌ترین تجهیزات آزمایشگاهی مستقر در آزمایشگاه فوتونیک، مواد آلی و پلیمرها اشاره کرد و گفت: دستگاه‌های اصلی موجود در آزمایشگاه می توان به گلوباکس، تجهیزات مختلف لایه‌نشانی، ابزارهای برش و پرداخت زیرلایه، آون و لامپ فرابنفش و هات پلیت و امثال آن برای پخت و پرداخت نمونه، امکانات آزمون های مختلف از جمله فوتولومینسانس، انواع مختلف تجهیزات طیف سنجی، امکانات آزمون ضریب شکست خطی و غیر خطی، دستگاه‌های لیزر ، قطعات اپتیکی و قطعات قطبشی و بسیاری امکانات دیگر را می‌توان بخشی از امکانات این مجموعه آزمایشگاهی دانست.
نقش کلیدی شبکه آزمایشگاهی در تسهیل پژوهش‌ها
مدیر آزمایشگاه فوتونیک، مواد آلی و پلیمرهای دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به عضویت این مرکز در شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی در اسفندماه 1402، به نقش این شبکه آزمایشگاهی در معرفی توانمندی و تجربیات آزمایشگاه‌ها تاکید کرد و افزود: بدیهی است که هر مجموعه ای تجارب و امکاناتی را دارد که وقتی دسترسی به آنها از طریق یک شبکه تسهیل شود سرعت فعالیت‌ها و اجرای پروژه ها هم زیاد می شود. شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی به کاهش چالش‌ها و تسهیل فعالیت پژوهشی با دسترسی بهتر به امکانات امکان پذیر می‌شود.
گفتنی است، آزمایشگاه فوتونیک مواد آلی و پلیمرها در استان تهران استقرار دارد و خدمات خود را بر بستر شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی، به مخاطبان سراسر کشور ارائه می‌کند.
فهرست خدمات، تجهیزات و روش آزمون‌های این مجموعه آموزشی و آزمایشگاهی در پایگاه اینترنتی شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی قابل مشاهده است.