آزمایشگاه با توجه به تنوع کار و این که نیروهای کاری متخصص در رشته های مختلفی در آن مشغول به کار هستند یک محیط کار بسیار حساس و با اهمیت بوده و نیاز به دقت و توجه فراوانی دارد و قابل مقایسه با بسیاری از محیط های کاری دیگر نیست. یکی از اصلی ترین خطراتی که این محیط را تهدید میکند، حریق است. حریق با کوچکترین بی احتیاطی و قصور در محیط آزمایشگاه اتفاق می افتد و سبب خسارت های جبران ناپذیر مادی و حتی جانی خواهد شد. حریق از فعل و انفعال شیمیایی بین ماده سوختنی و اکسیژن با وجود حرارت (دما) به وجود می آید و منجر به ایجاد نور یا شعله می شود.
از طرف دیگر، آزمایشگاه مکانی است که برای انجام آزمایش علمی از آن استفاده می شود. در هر آزمایشگاه، تجهیزات و مواد مشخصی وجود دارد تا بتوان با کمک آنها آزمون های مورد نظر را انجام داد. در حال حاضر تمامی رشته های مهندسی و علوم پایه برای خود آزمایشگاه های مجهزی دارند و در میان این آزمایشگاه ها بعضی به علت وجود مواد شیمیایی، دارای خطرات بیشتری هستند. وجود مواد شیمیایی جامد با ویژگی انفجاری و مایعات با اشتعال سریع و همچنین گازهای سمی و قابل انفجار در این آزمایشگاه ها میزان خطر را بالا می برند. با کوچکترین بی احتیاطی از ناحیه پرسنل و یا جرقه ای به ظاهر ساده خسارات جبران ناپذیری به وجود می آید که برای آن مثال های فراوانی قابل ذکر است؛ مثل انفجار کپسول هیدروژن در دانشگاه تربیت مدرس البته چنین خطراتی در صنایع و نیز هنگام حمل و نقل مواد شیمیایی هم اتفاق میافتد به عنوان مثال، انفجار در پالایشگاه ماهشهر و انفجار قطار نیشابور و واژگونی تریلرهای حمل بنزین در جاده ها و آتش سوزی حاصل از آنها در ذهن همه ما به عنوان خاطرات بد وجود دارند.
این مقاله در شماره 17 «فصلنامه تخصصی دانش آزمایشگاهی ایران»، بهار 1396 منتشر شده است.
جهت دریافت نسخه کامل مقاله فایل پیوست را دریافت کنید.