صفحه اصلی

مقایسـات بیـن آزمایشـگاهی و آزمـون مهارت یکی از عناصـر مهم اسـتاندارد 17025 IEC/ISO اسـت، مطابق این اسـتاندارد، ارزیابـی مسـتقل و منظـم از عملکـرد فنـی آزمایشـگاه برای کسـب اطمینـان از اعتبار نتایج ضروری اسـت و بایـد بهعنـوان بخشـی از راهبرد کیفیت آزمایشـگاه لحاظ شـود.

مقایسه های بین آزمایشگاهی با اهداف متعددی به کار میروند و استفاده از آنها در سطح بین المللی در حال گسترش است.

اهداف مهم مقایسه های بین آزمایشگاهی شامل موارد زیر است:

.1 ارزیابی عملکرد آزمایشگاه ها برای انجام آزمون ها یا اندازهگیری های خاص و پایش عملکرد مستمر؛
.2 شناسایی مشکلات آزمایشگاه ها و انجام اقداماتی برای بهبود که به عنوان مثال، می تواند مربوط به روش های اجرایی نامناسب اندازهگیری، اثربخشی آموزش کارکنان و نظارت یا کالیبراسیون تجهیزات باشد؛
.3 ایجاد اثربخشی و سازگاری روشهای آزمون یا اندازهگیری؛
.4 اعتمادسازی بیشتر برای مشتریان آزمایشگاه؛
.5 شناسایی تفاوتهای بین آزمایشگاهی؛
.6 آموزش آزمایشگاههای مشارکت کننده بر پایه نتایج چنین مقایسه هایی؛
.7 صحه گذاری ادعاهای عدم قطعیت؛
.8 ارزیابی مشخصه های عملکردی یک روش - بیشتر به عنوان روشهای مشترک تشریح شده؛
.9 تخصیص مقادیر به مواد مرجع و ارزیابی مناسب بودن آنها برای استفاده در روشهای اجرایی آزمون یا اندازهگیری خاص؛
.10 پشتیبانی از بیانیه برابری اندازهگیری های موسسه های ملی اندازه شناسی از طریق (مقایسه های کلیدی)  و سازمان های اندازه شناسی منطقه ای وابسته.مقایسه های تکمیلی انجام شده از طرف دفتر بین المللی اوزان و مقیاسها همانطور که در بندهای(1) تا (7) فهرست شده است، آزمون مهارت شامل کاربرد مقایسه های بین آزمایشگاهی،برای تعیین عملکرد آزمایشگاه میشود. به طور معمول آزمون مهارت در مورد بندهای (8)، (9) و (10) کاربرد ندارد؛ زیرا فرض میشود که در این موارد آزمایشگاه صلاحیت دارد، اما میتواند در اثبات صلاحیت آزمایشگاه، به طور مستقل نیز مورد استفاده قرار گیرند. الزامات این استاندارد در بندهای (8)، (9) و (10) میتواند در بسیاری از طرحریزی های فنی و فعالیتهای عملیاتی کاربرد داشته باشد.

 

نیاز به اعتماد مداوم در مورد عملکرد آزمایشگاه، نه تنها برای آزمایشگاه ها و مشتریان آنها بلکه برای سایر طرفهای آزمایشگاه و سایر سازمانهایی که الزامات مربوط به،نهادهای تایید صلاحیت مانند تنظیم کنندگان مقررات ذی نفع آزمایشگاه ها را تعیین میکنند، ضروری است. استاندارد ایران - ایزو- آی ای سی 17011 نهادهای تایید صلاحیت راملزم میکند که مشارکت و عملکرد آزمایشگاه ها را در آزمون مهارت در نظر داشته باشند .مقایسات بین آزمایشگاهی با سازماندهی، اجرا و ارزشیابی آزمونهای انجام شده روی نمونه آزمونهای یکسان یامشابه، توسط دو یا چند آزمایشگاه بر طبق شرایط از پیش تعیین شده است که کیفیت نتایج آزمایشگاهی به دست آمده را بررسی می نماید و کارایی آزمایشگاه با مقایسه نتایج به دست آمده حاصل میشود.

 

برنامه ریزی های مهم به منظور مقایسات بین آزمایشگاهی شامل اعضای گروه مقایسات بین آزمایشگاهی، طراحی اولیه، روش آزمون، آزمایشگاه ها، نمونه ها، تعداد نتایج آزمون به ازای هر ماده یا نمونه، آماده سازی و توزیع نمونه ها است.مشاهده شده است که نتایج ارائه شده توسط آزمایشگاه های آزمون و یا کالیبراسیون روی یک نمونه یکسان، متفاوت بوده است.