به گزارش پایگاه خبری شبکه آزمایشگاهی فناوری های راهبردی، در دنیای امروز، با توجه به یک پارچه شدن محصولات الکتریکی و مخابراتی احتمال تداخل در امواج الکترومغناطیسی تجهیزات افزایش پیدا کرده است. بردها و تجهیزات الکتریکی می‌توانند به شکل ناخواسته از خود امواج الکترومغناطیسی تشعشع کنند. این امواج ناخواسته نقش نویز را برای سایر دستگاهها ایفا می‌کند.
هادی علی اکبریان مدیر آزمایشگاه سنجش ترمینال های سیار دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی با بیان این‌که این نویز می‌تواند منجر به اخلال در عملکرد سایر دستگاهها شود افزود: این موضوع می‌تواند خسارات مالی یا جانی جبران ناپذیری را به بار بیاورد و در طول تاریخ، حوادث ناگواری را خواهیم یافت که به دلیل عدم رعایت اصول سازگاری الکترومغناطیس رخ داده‌اند.
وی با اشاره به اهمیت سنجش میزان تشعشعات الکترومغناطیسی گفت: علم بررسی اثر پذیری و اثرگذاری ادوات الکتریکی بر روی هم تحت عنوان سازگاری الکترومغناطیسی یا EMC شناخته میشود. امروزه در اغلب کشورهای جهان، محصولات الکتریکی قبل از عرضه به بازار باید تستهای EMC را با موفقیت پشت سر بگذارند و تنها با دریافت گواهینامه EMC از مراکز معتبر آزمایشگاهی اجازه عرضه و فروش در بازار را خواهند یافت.
این فعال فناور با بیان این‌که انجام تستهای EMC بر اساس استانداردهای مرجع انجام می‌گیرد، افزود: سازمانها و ارگانهای بین المللی مشغول تولید استانداردهای سازگاری الکترومغناطیس هستند. در کشور ایران نیز سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی وظیفه استانداردسازی را بر عهده دارد.
علی اکبریان، با اشاره به ضرورت وجود استانداردهای مرجع و همچنین وجود مراکز آزمایشگاهی برای انجام تست، عنوان کرد: از جمله مهم‌ترین نیازها برای انجام تست EMC، مراکز و اتاق تست EMC است. GTEM Cell یکی محبوبترین و کارآمدترین مراکز تست EMC است که تستهای تشعشی در آن انجام میشود. این اتاق مورد تأیید استانداردهایی از جمله CISPR16 است.
مدیر آزمایشگاه سنجش ترمینال های سیار با اشاره به ساخت تجهیزی برای سنجش میزان امواج الکترومغناطیس گفت: با توجه به این که یکی از رسالت‌های این مجموعه تولید دانش فنی و فراتر رفتن از آزمون و ارائه خدمات صرف است، کارهای تحقیقاتی زیادی را آغاز کردیم که یکی از این موارد مقاله‌ای با محوریت ساده‌سازی و افزایش سرعت اندازه‌گیری امواج محیط است.
علی اکبریان ادامه داد: این کار برای نخستین بار در کشور انجام شده و مقاله آن را برای نخستین بار در یک ژورنال بین‌المللی منتشر کردیم که در آینده‌ای نزدیک به شکل یک محصول دانش‌بنیان تجاری‌سازی میشود.
وی ساده‌سازی سنجش امواج را یکی از ویژگی‌های این محصول دانست و گفت: با این تجهیز می‌توانیم اثر امواج الکترومغناطیس را بر روی تجهیزات الکترونیکی و میزان تشعشع از آن تجهیزات را اندازه بگیریم. تجهیزات الکترونیکی درحوزه امواج الکترومغناطیس، استانداردهایی دارند که بر اساس آن نباید میزان تشعشع آن‌ها از حد معینی فراتر برود.
به گفته این فعال حوزه آزمایشگاهی، انتشار مقاله و ساخت تجهیز یادشده اهمیت بالایی دارد چراکه با توجه به تحریم بودن کشور و قیمت بالای ارزی تجهیزات این حوزه، تولید و بومی سازی این تجهیزات برای رفع نیاز داخلی، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
مدیر آزمایشگاه سنجش ترمینال های سیار دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی با اشاره به آغاز به کار آزمایشگاه سنجش ترمینال‌های سیار در سال1395 در حوزه سنجش تشعشع امواج الکترومغناطیسی گفت: این مجموعه با سرمایه‌ای بالغ بر 900هزار یورو آغاز به کار کرده و محوریت اصلی این مجموعه آزمایشگاهی، سنجش ارتباطات و ترمینال‌های سیار است.
وی نخستین دسته خدمات این مجموعه را در حوزه امواج الکترومغناطیس و دستگاه‌های مرتبط با این امواج عنوان کرد و گفت: از جمله این تجهیزات می‌توان به دستگاه‌های ارتباطی اشاره کرد. وی افزود: خدمات این آزمایشگاه از سنجش میزان امواج پیرامون محیط زندگی ما تا مشخصه‌یابی تجهیزاتی که در فرکانس‌های رادیویی و الکترومغناطیس و ارزیابی کارکرد و سنجش میزان آن ها منطبق بر استانداردهای بین‌المللی موجود را در بر می‌گیرد.
وی با بیان این‌که کیفیت‌سنجی و ارزیابی کیفیت ترمینال‌ها دومین بخش از خدمات آزمایشگاه سنجش ترمینال های سیار دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی است، افزود: منظور از ترمینال‌ها، تجهیزات ارتباطی مانند تلفن‌های همراه است که از سیم کارت استفاده می‌کنند.
علی اکبریان ادامه داد: تجهیزاتی که از نسل سوم ارتباطی استفاده می‌کنند در این مجموعه قابل سنجش هستند و میزان توان تشعشعی که ارسال می‌کنند و همچنین میزان حساسیت این دستگاهها نسبت به امواج الکترومغناطیس و دیگر امواج سنجیده میشود. میزان توان تشعشعی دستگاهها نباید از محدوده خاصی فراتر برود.
وی با بیان این‌که برای محققان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی بر بستر این مجموعه آزمایشگاهی اشتغال‌زایی شده است، ادامه داد: این افراد به صورت پاره وقت در عین این‌که کارهای پزوهشی می‌کنند، در دانشگاه مشغول فعالیت هستند. همچنین دو دانش آموخته در این دانشگاه، در حال ثبت یک شرکت دانش‌بنیان هستند و در مرکز رشد دانشگاه ایده‌های خود را به محصول دانش‌بنیان تبدیل می‌کنند.
این فعال فناور، جهش تولید را امری ضروری برای کشور اما نیازمند الزامات خاصی دانست وگفت: کار دانش‌بنیان تحقیق و توسعه زیادی می‌طلبد. بنابراین تلاش کردیم زنجیره کار تحقیق و توسعه تا تولید را در این مجموعه تکمیل کنیم. یعنی جوانان خلاق، دانش آموخته و تجربه کسب کرده به میدان تولید آمده و نمونه اولیه محصولشان را به تولید برسانند.
علی اکبریان با اشاره به اهمیت شبکه‌سازی توانمندی‌ها و زیرساخت‌های آزمایشگاهی گفت: ما در فرآیند این کار به این حقیقت پی بردیم که به عنوان یک مجموعه آزمایشگاهی کوچک قادر به تأمین تمامی خدمات نیستیم و این کار باید در تعامل با دیگر مجموعه‌های پژوهشی، تحقیقاتی و آزمایشگاهی به سرانجام برسد. این‌جا بود که کار شبکه‌سازی معنا می‌یابد و توسعه کار نیازمند این است که قسمت‌های گوناگون یک کار را در همکاری با دیگر آزمایشگاه‌ها تکمیل کنیم.
