فاطمه یعقوبی، محقق پسادکتری شیمی تجزیه دانشگاه اصفهان که طرح «تثبیت داروهای ضدسرطان دوکسوروبیسین و پمتریکس و عامل هدفمندکننده گلوتامین در سطح طلا: تهیه، توصیف فیزیک وشیمیایی، و بررسی اندرکنش نانوساختارهای حاصل با سلولهای سرطانی» را با راهنمایی رضا کریمی شرودانی و حمایت بنیاد ملی علم ایران انجام داد درخصوص این طرح توضیح داد: تثبیت مولکولها و بیومولکولها در سطح، امکان طراحی و ساخت سامانههای جدید شیمیایی و بیوشیمیایی را فراهم میکند. از جمله این کاربردهای تخصصی این تکنیک میتوان به طراحی و ساخت سامانههای جدید و پیشرفته در تکنولوژی هدفمندشده انتقال داروها به ویژه داروهای ضدسرطان، اشاره کرد.
وی ادامه داد: به کارگیری نانوفناوری، راههای جدیدی را برای تهیه، توسعه و حمل کارآمد و مؤثر داروهای ضدسرطان باز کرده است، در همین راستا، تاکنون انواع مختلفی از سامانههای چند عاملی، بر پایه پلیمرها، ساختارهای مزومتخلخل، ترکیبات مغناطیسی و طلا برای تثبیت و انتقال داروها در درمان ترکیبی استفاده شده است اما مقاومت دارویی در رابطه با درمان سرطان، یک چالش اساسی محسوب میشود.
این پژوهشگر در ادامه بیان کرد: تلاشهای زیادی برای غلبه بر مشکلات مقاومت دارویی انجام شده است. از جمله داروهای ضدسرطان که از نظر جهانی مورد توجه قرار دارند، دوکسوروبیسین و پمتریکس است. هدف ما در این تحقیق، در ابتدا تثبیت گلوتامین به عنوان عامل هدفمندکننده در سطح طلا، سپس توصیف و بررسی رفتار فیزیکوشیمیائی نانوساختارهای حاصل شده بود.
به گفته او، در ادامه کار از سطح هدفمندشده برای تثبیت داروهای ضدسرطان از طریق برهمکنشهای کووالانسی استفاده شده و نانوساختارهای حاصل که حاوی عامل هدفمندکننده و داروهای ضدسرطان هستند نیز از نظر پایداری و به دست آوردن اطلاعات بنیادی بررسی و مطالعه شدند.
یعقوبی درباره نتایج این طرح گفت: نتایج این تحقیق میتواند در تولید دانش فنی برای تهیه نانوساختارهای تشخیصی درمانی ترکیبی هدفمندشده مفید و کارآمد باشد و در سطح بینالمللی، افقهای روشنی را در سنتز نانوساختارهای هدفمند انتقال داروهای ضدسرطان ایجاد کند.
وی در پایان خاطر نشان کرد: امکانات و تجهیزات آزمایشگاهی بزرگترین مشکل پیش روی انجام این طرح بود و دستگاههای مورد نیاز باید طوری تنظیم میشد که سلولهای مورد آزمایش، ازبین نرود. این موضوعات، مشکلاتی بود که در انجام طرح وجود داشت اما توانستیم این مشکلات را برطرف و طرح را به نتیجه برسانیم.
گفتنی است آزمایشگاه مرکزی دانشگاه اصفهان، خدمات خود را بر بستر شبکه آزمایشگاهی فناوریهای راهبردی به مخاطبان سراسر کشور ارائه میکند. فهرست خدمات، تجهیزات و روش آزمونهای این مجموعه در پایگاه اینترنتی شبکه آزمایشگاهی فناوریهای راهبردی قابل مشاهده است.