دستگاه واکنش زنجیره ای پلیمراز هم زمان دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم

نام انگلیسی :

آخرین وضعیت دستگاه :

توضیحات :

دستگاه real-time PCR (ریل تایم پی سی آر) به جهت بررسی کمی مقادیر الگوهای اولیه در نمونه های DNA به هدف مثلا اندازه گیری طول تلومر و یا شمارش میتوکندری و یا نمونه های RNA با هدف سنجش بیان ژن موجودات زنده توسعه یافته است. علاوه بر این با دستگاه real-time PCR می توان به بررسی جهش ها و حذف و اضافه شدن های نوکلئوتیدی نیز پرداخت. در حوزه کاربردهای مربوط به بررسی بیان ژن محدودیتی که سیستم PCR ساده بوجود آورده است عدم توانایی بررسی کمی میزان بیان یک ژن می باشد. لذا سیستمی تحت عنوان real-time PCR (ریل تایم پی سی آر) ساخته شده و توسعه یافته است. آن چه که مشخص است هدف غایی ژن های موجودات زنده می باشد که کل مجموعه ژنومی تلاش در ساخت محصولاتی از جنس RNA و پروتئین دارد. آن چه که می تواند مشخص کند یک سلول چه ویژگی هایی را در سطح فنوتیپی دارد و در چه سطحی آن ویژگی را بروز می دهد RNA یا ریبونوکلئیک اسید های آن سلول می باشد. همچنین جهت مقایسه دو سلول از نظر ویژگی های فنوتیپی نمی توان آن ها را در سطح DNA بررسی نمود، چرا که DNA همیشه ثابت بوده و یک ژن مشخص در بین موجودات یک گونه شباهت بسیاری به هم دارد و هیچ نشانه ای از میزان بیان آن ژن عرضه نمی کند. لذا بررسی بیان یک ژن می تواند در سطح RNA و یا پروتئین انجام پذیرد. از طرفی بسیاری از ژن ها در نهایت به RNA تبدیل شده و نقششان را تحت عنوان RNA به انجام می رسانند. در نتیجه در برخی موارد محصول ژنی به شکل RNA عرضه شده و هیچ گاه قرار نیست به پروتئین ترجمه شودو بنابراین فقط RNA مورد بررسی قرار می گیرد. مولکول RNA یا ریبونوکلئیک اسید به دلیل داشتن اکسیژن در کربن شماره 2 و همچنین تک رشته و کوتاه بودن آن، نسبت به مولکول های DNA واکنش پذیر تر بوده و تخریب پذیری بالایی دارد. در سیستم real-time PCR (ریل تایم پی سی آر) جهت بررسی بیان یک ژن، ابتدا با کمک آنزیم نسخه بردار معکوس (Reverse Transcriptase) مولکول های RNA را به DNA های مکمل که عموما cDNA نامیده می شوند، تبدیل می کنند. پس از پایداری مولکول مورد سنجش، وارد سیکل های real-time PCR (ریل تایم پی سی آر) شده و بیان مورد بررسی قرار می گیرد. دستگاه real-time PCR (ریل تایم پی سی آر) از یک سیستم اپتیکی بهره برده که توسط آن میزان DNA هر نمونه محاسبه می گردد. زمانی که cDNA سنتز شد، پس از آماده سازی نمونه جهت ورود به سیکل های پلیمریزه شدن، به نمونه DNA رنگی تحت عنوان سایبر گرین (SYBR Green) اضافه می گردد. سایبر گرین (SYBR Green) موجب رنگ شدن DNA شده و همچنین خود دارای خاصیت فلورسنتی می باشد. زمانی که real-time PCR (ریل تایم پی سی آر) سیکل های پلیمریزاسیون خود را شروع کرد، به ازای ساخته شدن رشته های DNA جدید، رنگ سایبر گرین (SYBR Green) به رشته متصل می شود و دستگاه real-time PCR (ریل تایم پی سی آر) توسط سیستم اپتیکی خود خوانش فلورسنتی را شروع می کند. لذا دستگاه real-time PCR (ریل تایم پی سی آر) با خاصیت فلورسنتی سایبر گرین (SYBR Green) برای هر نمونه یک گراف تکثیر ترسیم می کند. هر نقطه از گراف تکثیر نشان دهنده میزان اتصال سایبر گرین (SYBR Green) به رشته DNA می باشد و در نهایت گراف که در نمایشگر متصل شده به real-time PCR (ریل تایم پی سی آر) به نمایش در آمده، به آستانه خود می رسد. این میزان نشان دهنده میزان DNA بیان شده در هر نمونه می باشد به این نحو که هر چه یک گراف تکثیر مرتبط با یک نمونه در سیکل های پایین تری از PCR به حد آستانه برسد میزان الگوی اولیه آن بیشتر بوده است و برعکس هر چه یک گراف دیرتر و در سیکل های بالاتر به حد آستانه برسد میزان الگوی اولیه آن کمتر بوده است. بنابراین مقایساتی کمی نسبت به گزارشات کیفی از ارزش بالاتری برخوردار هستند، تکنیک real-time PCR (ریل تایم پی سی آر) نیز نسبت به تکنیک هایی چون RT-PCR که میزان RNA تولید شده در سلول را به شکل کیفی گزارش می کند، از ارزش بالاتری برخوردار می باشد. کالیبراسیون دقیق و به موقع برای عملکرد مناسب دستگاه real-time PCR بسیار مهم است.